چه درس ها و عبرت ها که از آنها غافل هستیم ،تا چه حد بزرگان علم و ادب وعرفان را می شناسیم به عنوان یک ایرانی!چه قدر از آداب و رسوم و فرهنگ ایرانی و سنت های پسندیده ی اسلامی را به عنوان یک مسلمان همواره به یاد داریم و در روابط اجتماعی از آنها استفاده می کنیم؟!شعرهای سرشار از مهر و عطوفت استاد پارسای ایران زمین، سعدی شیرین سخن که با کلام نافذش در روح و جان آدمی رسوخ پیدا می کند را تا به حال چند بار خوانده ایم و به معنا و مفهوم آن ها توجه کرده ایم؟یکی ازشعرهایی که سعدی با درایت خاصی به معنا و مفهوم روابط اجتماعی انسانها پرداخته شعر زیر است که یقین دارم در زندگی ما، برای یک بار هم که شده تداعی پیدا کرده و در هنگام مواجهه با یک ناهنجاری رفتاری در اجتماع به طور حتم در ذهنمان خطورکرده است که :
تن آدمی شریف است به جان آدمیت نه همین لباس زیباست نشان آدمیت
جامعه روز به روز در حال گسترش و آدمی چنان غرق در مادیات زندگی شده است که چندان اهمیتی برای مسائل و روابط اجتماعی قائل نیست.در صورتی که همین روابط اجتماعی زمینه ساز پیشرفت و موفقیت همه افراد جامعه خواهد بود.انسان هایی که از روابط اجتماعی خوبی برخوردارند جزء افراد موفق محسوب می شوند چرا که همین روابط آنهاست که باعث می شود بتوانند اعتماد گروهی را جلب کرده و به جایگاهی مطلوب برسند.
در روابط اجتماعی چه بسیار برخوردهایی که از سوی ما موجب رنجش خاطر دیگران می شود و چه بسیار رفتارهایی که از سوی دیگران موجب ناراحتی ما می شود.آموزه های دینی از یک سو و آداب و رفتار اجتماعی از سوی دیگر حکم می کند که به رسم ادب در هر مکانی وارد شدیم سلام کنیم.اهمیت و جایگاه ادای سلام به قدری بالاست که انسان به هنگام نماز هم مجاز است پاسخ دهد،سلام مستحب و جواب آن واجب است.نبی مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی (ص)همیشه در روابط اجتماعی خویش پیش قدم بودند و همواره در سلام کردن بر دیگران پیشی می گرفتند.از طرفی بخیل ترین مردم از منظر پیامبر (ص)افرادی هستند که در ادای سلام بُخل بورزند.با در نظر گرفتن آموزه های دینی انسان می بایست برای آغاز مراودات اجتماعی سلام کند و مخاطب نیز می بایست جواب دهد تا یک رابطه اجتماعی مناسب ، شایسته و صمیمانه انجام شود.
به یاد دارم در گذشته افراد جامعه و اقوام ایرانی با هم روابط تنگاتنگی داشتند.دید و بازدید ها بیشتر بود و مشکلات جامعه کمتر،اگر چه از حیث امکانات رفاهی زندگی مردم جامعه در حد متوسط بود اما همان سادگی و بی آلایشی مردم و نبود همین امکانات پیشرفته امروزی نه تنها به روابط اجتماعی خدشه ای وارد نمی کرد بلکه همواره افراد جامعه را ملزم به رعایت سنت های پسندیده اسلامی و اجتماعی می نمود.در یک کلام انسانیت در گذشته از جایگاه بالاتری برخوردار بود و افراد جامعه برای روابط اجتماعی خود اهمیت به سزایی قائل بودند.
اما امروز در عصری زندگی می کنیم به نام عصرارتباطات؛همه ارتباطات ما از طریق تلفن ثابت،تلفن همراه،پست الکترونیک،وبلاگ،محیط های مجازی و ... برقرار می شود.گویا افراد جامعه صنعتی بودن را بیشتر می پسندند و یا شاید هم پیشرفت علم باعث شده است که از همه ارتباطات واقعی فاصله گرفته و به ارتباطات مجازی گرایش پیدا کنند.سلام و احوال پرسی دنیای واقعی جایش را به پیامکهای بی احساس داده و دید و بازدیدهایمان از طریق وبلاگ ها و سایت ها انجام می شود که این خود بر روابط اجتماعی واقعی، لطمه ای جبران ناپذیر وارد می کند.
ذکر این نکته حائز اهمیت است که روابط اجتماعی واقعی می بایست بر روابط اجتماعی مجازی مقدم باشد تا تأثیرات آن در زندگی افراد جامعه هویدا شود.صله ارحام ودید و بازدیدها که سنت های پسندیده اسلام هستند همواره باید برقرار باشد تا زندگی شیرین تر شود.کلام آخر اینکه انسان در هر جایگاه و منصبی که هست می بایست برای دیگران ارزش و احترام قائل شود تا آدمیت معنی پیدا کند و لذا :
اگر آدمـــی به چشم است و دهـــان و گــوش و بینی
چه میان نقش دیوار و میــــان آدمــــیت
لینک این مطلب در پایگاه خبری خوانانیوز